Przejdź do treści

Eksponaty z Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Berło Fakultetu Teologicznego Akademii Leopoldyńskiej we Wrocławiu, wykonane na inaugurację Uniwersytetu 15 listopada 1702 roku
Berło Fakultetu Teologicznego Akademii Leopoldyńskiej we Wrocławiu, wykonane na inaugurację Uniwersytetu 15 listopada 1702 roku

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Berło w formie wysokiej (wysokości 150 cm), wielosegmentowej laski zwieńczonej pełnoplastycznym przedstawieniem świątyni, wspartej na skale ze schodami prowadzącymi do jej wejścia, w świetle którego przedstawiono krzyż papieski i klucze piotrowe.
Berło rektorskie Akademii Leopoldyńskiej we Wrocławiu, wykonane na inaugurację Uniwersytetu 15 listopada 1702 roku
Berło rektorskie Akademii Leopoldyńskiej we Wrocławiu, wykonane na inaugurację Uniwersytetu 15 listopada 1702 roku

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Berło w formie wysokiej (wysokości 175 cm), wielosegmentowej laski zwieńczonej pełnoplastyczną figurą dwugłowego orła cesarskiego Habsburgów. Na piersi orła łańcuch orderu Złotego Runa otaczający inicjał cesarza Leopolda I, założyciela uczelni wrocławskiej.
Globus nieba Weigla
Globus nieba Weigla

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

W kolekcji instrumentarium dawnego Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego znajduje się przyrząd autorstwa Erhardta Weigla. Jest to globus nieba z roku 1699, jeden z 17 innych podobnych globusów tego astronoma zachowanych w kolekcjach na całym świecie.
Globus Ziemi
Globus Ziemi

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Mały globus szkolny z mapą polityczną, z podkolorowanymi granicami państw, z oznaczonymi pasmami górskimi, izotermami stref klimatycznych i trasami monsunów; współrzędne równikowe zaznaczone co 10°. Mapa złożona z 12 klinów i 2 dysków biegunowych.
Góralski kapelusz pasterski, tzw. kłobuk
Góralski kapelusz pasterski, tzw. kłobuk

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Sztywny, pilśniowy kapelusz, charakteryzujący się niską, półkolistą główką i prostym, małym rondem, o kształcie charakterystycznym dla nakrycia głowy górali karpackich. Kapelusz — ze względu na pełnione funkcje ochronne przed deszczem, słońcem i wiatrem — wykonany z mocnego, trwałego sukna z przędzy wełnianej, zgrzebnej impregnowanego wcieranym weń tłuszczem zwierzęcym.
Luneta Gregorego
Luneta Gregorego

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Luneta to przyrząd optyczny przeznaczony do obserwowania ciał niebieskich, dzięki powiększeniu ich rozmiarów. Wynalazek lunety przypisuje się XII-wiecznemu angielskiemu filozofowi Rogerowi Baconowi. Jednak o wiele bardziej prawdopodobne jest to, że wymyślili ją wcześniej uczeni arabscy. Pierwszym uczonym nowożytnego świata, który skierował lunetę ku niebu, był Galileusz.
Maska ceremonialna
Maska ceremonialna

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Maska o charakterze ceremonialnym, wykonana z drewna, związana jest z kulturą ludu Sawos, zamieszkującego region Sepik na Nowej Gwinei. Pierwotnie twarz maski otaczały pukle „włosów” z łyka roślin, zamocowane w widocznych przy krawędziach maski otworach. Detal ten nie zachował się.
Maska pośmiertna prof. Jana Mydlarskiego
Maska pośmiertna prof. Jana Mydlarskiego

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Prof. Jan Mydlarski (1892-1956) studiował zoologię, antropologię i etnologię na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie (był uczniem J. Czekanowskiego). Od 1931 roku związany był z Uniwersytetem Warszawskim, później też Centralnym Instytutem Wychowania Fizycznego, a po wojnie z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej.
Maska sceniczna związana z ludowym tańcem birmańskim
Maska sceniczna związana z ludowym tańcem birmańskim

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Drewniana maska sceniczna z otworami w miejscu oczu, nosa i ust została wykonana w sposób pozwalający ją zakładać na twarz tancerza w trakcie występów scenicznych. Przy bocznych krawędziach maski otwory po mocującym maskę sznurkach.
Medytujący Budda
Medytujący Budda

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Figura przedstawia Buddę w pozie bhumisparsa-mudra, siedzącego na podstawie przypominającej kwiat lotosu. Budda ubrany w kaszaję — buddyjski strój mnisi, z odsłoniętym prawym ramieniem i piersią siedzi w pozycji pół lotosu, z prawą rękę opartą o kolano, z wewnętrzną stroną dłoni zwróconą do dołu, końcami palców dotykając ziemi; z lewą ręką położoną na udzie.
Podgłówek
Podgłówek

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Podstawek pod głowę, czasami potocznie nazywany „wspomagaczem snów” jest akcesorium, wykorzystywanym podczas odpoczynku lub snu poprzez podkładanie pod szyję, lub potylicę. Podgłówek wykonany jest z drewna i łyka roślinnego w formie zoomorficznej, zakończonej na dwóch końcach głowami zwierząt.
Stołek ceremonialny
Stołek ceremonialny

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Wykonany z drewna stołek ceremonialny, złożony jest z okrągłego siedziska wspartego na rzeźbionej figurze lamparta. Krawędź siedziska i podstawy zdobiona jest ornamentem geometrycznym. Prawdopodobnie pierwotnie figurę lamparta oraz krawędź siedziska i podstawy zdobiły kolorowe koraliki, szczelnie pokrywające całą powierzchnię — charakterystyczne dla kultury Bamileke.
Toga rektorska i pelerynka z kompletu reprezentacyjnego stroju Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego
Toga rektorska i pelerynka z kompletu reprezentacyjnego stroju Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Toga w formie peleryny z szerokim kołnierzem, o kształcie charakterystycznym dla uczelni niemieckich. Peleryna wykonana z czerwonego aksamitu, podbitego czerwonym rypsem, obrzeżona szeroką bordiurą wyszywaną srebrną i złotą nicią we wzory o neobarokowym charakterze.
Zegar słoneczny Beringera
Zegar słoneczny Beringera

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Beringer był prawdopodobnie pierwszym producentem, który produkował tego typu sześcienne zegary, które stała się popularna w południowych Niemczech pod koniec XVIII wieku.
Zegar słoneczny horyzontalny
Zegar słoneczny horyzontalny

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Tarcza zegara poziomego jest równoległa do płaszczyzny horyzontu lokalizacji, ściślej – płaszczyzna tarczy zegara jest prostopadła do linii wyznaczanej przez pion. Gnomon na tarczy jest równoległy do osi Ziemi, umieszczony na linii północ-południe i skierowany na biegun polarny. Kąt utworzony między powierzchnią zegara a gnomonem jest równy szerokości geograficznej miejsca lokalizacji zegara.
Zegar słoneczny horyzontalny
Zegar słoneczny horyzontalny

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Zegar poziomy pokazuje godziny przedpołudniowe i popołudniowe. W wypadku zainstalowania odpowiednio wysokiego gnomonu i odpowiednich warunków otoczenia może on w okresie letnim pokazywać czas nawet przez całą dobę. W zegarze poziomym podziałka jest niejednostajna, czyli jednakowym odstępom czasu odpowiadają niejednakowe kąty między podziałkami.
Zegar słoneczny na sześcianie
Zegar słoneczny na sześcianie

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Drugi zegar sześcienny znajdujący się w kolekcji uniwersyteckiej to dość typowy zegar horyzontalno-wertykalny. Na górnej ścianie znajduje się zegar horyzontalny z zaznaczonymi godzinami czwartą, dwunastą i ósmą wraz z podziałem na kwadranse i półgodziny. Na środku tej ściany znajduje się otwór po niezachowanym kompasie.
Zegar słoneczny pierścieniowy
Zegar słoneczny pierścieniowy

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Dalekim pierwowzorem pierścieniowego zegara słonecznego jest sfera armilarna, wynaleziona przez Eratostenesa w 255 r. p.n.e. Na podstawie tego instrumentu w 1557 roku skonstruowany został tzw. pierścień astronomiczny, który pozwalał na prowadzenie obserwacji astronomicznych, wliczając w to pomiar czasu.
Zegar słoneczny równikowy
Zegar słoneczny równikowy

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Zegar równikowy jest szczególnym przypadkiem zegara pochylonego, w którym rozłożenie linii godzinowych jest niezwykle proste. Powierzchnia tego zegara jest równoległa do płaszczyzny równika niebieskiego (przedłużenie równika ziemskiego do nieskończoności).
Zegar słoneczny typu Dippe
Zegar słoneczny typu Dippe

Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego

Połączenie zegara słonecznego z kompasem pod koniec w. XIII pozwoliło na rozwój zegarów przenośnych. Kompas umożliwiał dokładne zorientowanie instrumentu względem lokalnego południka. Gnomon równoległy do osi ziemskiej został po raz pierwszy zastosowany po r. 1400.