Przejdź do treści

Alka olbrzymia

Pinguinus impennis
Występował: płn. Część Oceanu Atlantyckiego

Posłuchaj opisu:

Był to duży (do 75 cm wysokości), ciężki (ok. 4,5 - 5 kg wagi) i nielotny ptak, największy ze współczesnych alek. Letnie ubarwienie alki olbrzymiej było czarno-białe, z białym brzuchem i czarnymi plecami oraz białym „lusterkiem” pomiędzy brązowym okiem a masywnym, karbowanym dziobem. Na okres zimowy ptaki zmieniały pióra, m.in. tracąc białą plamę na głowie.

Samiec i samica nie różniły się od siebie wyglądem. Pomimo bardzo krótkich skrzydeł (zaledwie 15 cm długości) i niezdarnego poruszania się na lądzie alka była sprawnym pływakiem.

Jaja tego gatunku (o wymiarach ok. 12 na 7,5 cm) miały charakterystyczny, stożkowy kształt (zapobiegający przypadkowemu stoczeniu się ze skały), barwę od białej do jasnożółtej i pokryte były nieregularnymi, czarnymi plamami. Alka olbrzymia zasiedlała rozległy obszar wybrzeży północnej części Oceanu Atlantyckiego, od Norwegii aż po Kanadę, przy czym kolonie rozrodcze znajdowały się tylko w kilku pojedynczych miejscach, m.in. w okolicach Szkocji, Islandii, Nowej Fundlandii czy Hebrydów. Na początkach XIX wieku szczątkowe kolonie przetrwały jeszcze na pojedynczych wyspach: Funk (Kanada), Grimsey i Eldey (Islandia), St. Kilda (Szkocja) i Zatoce św. Wawrzyńca (Kanada). Ostatnia para tych ptaków została zabita na wyspie Eldey, u wybrzeży Islandii, w 1844 roku.

Ze względu na swoją nielotność i kolonijny tryb życia alki olbrzymie były łatwym łupem dla myśliwych czy załóg statków; znane są prehistoryczne dowody polowania na alki, ale rozmiary zagrażające populacji tego gatunku proceder ten przybrał dopiero od XVIII w. Alki masowo pozyskiwano na mięso, tłuszcz (używany jako paliwo do lamp czy materiał opałowy), dla puchu, jak również jaj; znane są też przypadki celowego, bezzasadnego niszczenia kolonii przez przepływających marynarzy. Niektórzy badacze wskazują również nadmierny połów ryb, (stanowiących pokarm tych ptaków) przez człowieka jako przyczynę pogorszenia się stanu populacji.