Ciało żółwia słoniowego jest jednolicie brunatne lub czarniawe. Żółwie słoniowe występują jedynie na Wyspach Galápagos. Do epoki plejstocenu (ostatnich zlodowaceń), wielkie żółwie lądowe były spotykane na wszystkich kontynentach, poza Australią i Antarktyką. Prawdopodobnie przodkowie zamieszkujących wyspy żółwi wywodzili się z Ameryki Południowej, gdzie również występują przedstawiciele rodzaju Chelonoidis, przy czym są to relatywnie małe żółwie w porównaniu do żółwi słoniowych. Szacuje się, że żółwie przybyły na wyspy Galápagos 2-3 milionów lat temu, a następnie przeszły radiację (proces polegający na różnicowaniu się jednego gatunku na kilka potomnych) i skolonizowały cały archipelag, przy czym najpewniej pierwszymi skolonizowanymi wyspami były Santa Cristobal i Espanola.

W swoich ekosystemach żółwie mają również wpływ na rozsiewanie nasion roślin, którymi się żywią. Wraz z owocami, żółwie zjadają nasiona, które przez okres kilku dni pozostają w ich przewodach pokarmowych. Następnie nasiona zostają pozostawione razem z odchodami żółwi nawet do 4 km od rośliny macierzystej.

Populacja żółwi słoniowych zaczęła się dramatycznie kurczyć w XVII wieku, kiedy piraci i wielorybnicy zaczęli zabierać je na morskie wyprawy jako „żywe konserwy” - zapasy mięsa. Przedstawiciele tego gatunku mogą bowiem przeżyć do 6 miesięcy bez jedzenia i wody. Podobny los zdziesiątkował populację żółwi olbrzymich z Seszeli, które w swoim naturalnym środowisku występowały tak licznie, że dało się chodzić po ich pancerzach. Szacuje się, że w ten sposób zabito około 200 000 żółwi słoniowych. Mięso żółwi słoniowych jest smaczne, co miał przyznać sam Karol Darwin. W związku z przełowieniem niektórych populacji jeden z żółwi słoniowych zdobył jeszcze jeden, niechlubny, rekord w księdze Guinnessa: najbardziej samotnego zwierzęcia na ziemi. Rekord ten przypadł samcowi o imieniu Samotny George (Chelonoidis abingdonii) pochodzący z wyspy Pinta. Osobnik ten padł w stacji badawczej w czerwcu 2012 roku, przypuszczalnie dożywając 100 lat.